4.5 Meerjarige uiteenzetting van de financiële positie

Onze financiën bestaan naast de exploitatie (zie de kerntaken en de paragrafen 4.2 tot en met 4.4) uit de balansposten. In deze paragraaf treft u voor de periode 2016 - 2019 ramingen van de balansposten aan.

4.5.1 Verwachte balansstanden

Activa					( x € 1.000)
Omschrijving	Saldo 01-01	Vermeerderingen	Verminderingen	Afschrijvingen	Saldo 31-12
Vaste activa	1.624.286	50.114	220.657	21.831	1.431.912
Immateriële vaste activa	28.000		-194	9.901	18.293
Materiële vaste activa
- investeringen met een economisch nut	47.939	6.976		6.609	48.306
- investeringen in de openbare ruimte met	84.457			5.321	79.136
een maatschappelijk nut
Financiële vaste activa
- kapitaalverstrekkingen verbonden partijen	11.575				11.575
- verstrekte leningen	392.897	43.138	102.651		333.384
- uitzettingen met een looptijd ≥ één jaar	1.059.418		118.200		941.218
Vlottende activa	438.556	38.344	53.451		423.449
- Grond- en hulpstoffen, overig	80.298		12.634		67.664
- Uitzettingen	25.841	38.344	40.817		23.368
- Overlopende activa \| doeluitkeringen	13.424		0		13.424
- Overige vlottende activa	318.993		0		318.993
Totaal activa	2.062.842	88.458	274.108	21.831	1.855.361

Passiva					( x € 1.000)
Omschrijving	Saldo 01-01	Vermeerderingen	Verminderingen	Rentetoevoeging	Saldo 31-12
Vaste Passiva	1.562.134	472.745	516.281	441	1.519.039
Eigen vermogen
- algemene reserves	747.915	226.800	231.160		743.555
- bestemmingsreserves	782.187	225.698	264.935	441	743.391
Voorzieningen	32.024	20.247	20.186		32.085
Leningen	8				8
Vlottende passiva	500.708	1.443	165.829		336.322
- Overlopende passiva \| doeluitkeringen	73.616	1.443	1.432		73.627
- Overige vlottende passiva	427.092		164.397		262.695
Totaal passiva	2.062.842	474.188	682.110	441	1.855.361

4.5.2 Immateriële vaste activa

Bij de aankopen van obligaties door onze vermogensbeheerders is door het verschil tussen de nominale rente en de marktrente meer (agio) of minder (disagio) betaald dan de nominale waarde van de obligatie. Gelet op de ‘buy-and-hold’ strategie van de provincie wordt over de agio gedurende de looptijd van de obligatie afgeschreven (uiteindelijk wordt slechts de nominale waarde ontvangen) en valt disagio in zijn geheel vrij bij afloop van de onderliggende obligatie. De jaarlijkse afschrijvingen en de vrijval van disagio vormen een correctie op de daadwerkelijk ontvangen rente.
Ultimo 2015 bestaat de post immateriële activa uit een bedrag van € 64,6 miljoen aan agio (waarop € 33,6 miljoen is afgeschreven) en € 3 miljoen aan disagio, per saldo een bedrag van € 28 miljoen.
In de periode 2016 - 2019 zal achtereenvolgens € 9,9 miljoen, € 7,3 miljoen, € 4,9 miljoen en € 3,5 miljoen op de agio worden afgeschreven. De vrijval van de disagio door afloop zal in dezelfde periode achtereenvolgens € 0,2 miljoen, € 0,1 miljoen, nihil en € 0,1 miljoen bedragen.
De immateriële vaste activa ultimo 2016 tot en met 2019 zullen daardoor achtereenvolgens € 18,3 miljoen, € 11 miljoen, € 6,1 miljoen en 2,7 miljoen bedragen.

4.5.3 Materiële vaste activa

						( x	€ 1.000)
	Saldo per	mutaties	2016	Saldo per	Saldo per	Saldo per	Saldo per
	1 januari	Vermeer-	Vermin-	31 decem-	31 decem-	31 decem-	31 decem-
Investeringen	2016	deringen	deringen	ber 2016	ber 2017	ber 2018	ber 2019
Kapitaaluitgaven
Investeringen met een economisch nut	136.158	6.976		143.134	152.201	159.360	166.857
Woonruimten	260			260	260	260	260
Bedrijfsgebouwen	79.042	169		79.211	80.600	81.460	83.080
Machines, apparaten en installaties	55.170	6.807		61.977	69.655	75.583	81.447
Overige materiële vaste activa	1.686			1.686	1.686	2.057	2.070
Investeringen in de openbare ruimte met
een maatschappelijk nut	277.571			277.571	277.571	277.571	277.571
Grond-, weg- en waterbouwkundige werken	277.571			277.571	277.571	277.571	277.571
Totaal kapitaaluitgaven materiële vaste	413.729	6.976		420.705	429.772	436.931	444.428
activa
Afschrijvingen
Investeringen met een economisch nut	88.219	6.609		94.828	101.535	109.706	119.226
Woonruimten	193	4		197	201	205	209
Bedrijfsgebouwen	44.193	2.174		46.367	48.523	50.739	53.000
Machines, apparaten en installaties	43.445	4.278		47.723	52.117	57.915	64.971
Overige materiële vaste activa	388	153		541	694	847	1.046
Investeringen in de openbare ruimte
met een maatschappelijk nut	193.114	5.321		198.435	203.698	208.796	213.774
Grond-, weg- en waterbouwkundige werken	193.114	5.321		198.435	203.698	208.796	213.774
Totaal afschrijvingen materiële vaste activa	281.333	11.930		293.263	305.233	318.502	333.000
Boekwaarde
Investeringen met een economisch nut	47.939	6.976	6.609	48.306	50.666	49.654	47.631
Woonruimten	67		4	63	59	55	51
Bedrijfsgebouwen	34.849	169	2.174	32.844	32.077	30.721	30.080
Machines, apparaten en installaties	11.725	6.807	4.278	14.254	17.538	17.668	16.476
Overige materiële vaste activa	1.298		153	1.145	992	1.210	1.024
Investeringen in de openbare ruimte
met een maatschappelijk nut	84.457		5.321	79.136	73.873	68.775	63.797
Grond-, weg- en waterbouwkundige werken	84.457		5.321	79.136	73.873	68.775	63.797
Totaal boekwaarde materiële vaste activa	132.396	6.976	11.930	127.442	124.539	118.429	111.428

4.5.4 Financiële vaste activa

Verloop en toelichting

De financiële vaste activa bestaan per 31 december 2016 uit:
• Kapitaalverstrekkingen verbonden partijen ad € 11,6 miljoen.
Dit bedrag heeft betrekking op de deelnemingen in Oost N.V. (€ 10,2 miljoen) en Enexis Holding
N.V. (€ 0,7 miljoen) en diverse overige deelnemingen (€ 0,7 miljoen).
• Verstrekte leningen ad € 333,4 miljoen.
Deze betreffen de leningen aan het Energiefonds Overijssel B.V. (€ 151 miljoen), de bruglening
aan Vordering op Enexis B.V. (€ 65,5 miljoen), de achtergestelde leningen aan Enexis
Holding N.V. (€ 39,3 miljoen) en Vitens N.V. (€ 8,1 miljoen) en SVn voor verstrekte starters- en energieleningen (€ 59,3 miljoen) en diverse overige leningen (€ 10,2 miljoen).
• Uitzettingen met een looptijd van langer dan of gelijk aan één jaar.
Op basis van de geraamde afloop binnen de obligatieportefeuilles wordt verwacht dat per
ultimo 2016 circa € 941,2 miljoen langlopend bij vermogensbeheerders uitgezet is.

Investeringskredieten

In de periode 2016 - 2019 verwachten wij voor achtereenvolgens € 43,1 miljoen, € 9,9 miljoen, € 9,8 miljoen en € 8,7 miljoen aan leningen te verstrekken. Dit betreft de volgende posten.
• Aan het Energiefonds Overijssel: respectievelijk € 40 miljoen en 3 maal € 7,5 miljoen.
• Aan het Innovatiefonds Overijssel: respectievelijk € 3,1 miljoen, € 2,4 miljoen, € 2,3 miljoen en € 1,2 miljoen.
Voor de verstrekte leningen aan het Innovatiefonds Overijssel wordt in 2016 tevens een voorziening gevormd. Vanaf 2017 betreffen de nieuwe leningen aan het Innovatiefonds het revolverend inzetten van de aflossingen in het betreffende jaar, waardoor geen aanvulling van de voorziening meer benodigd zal zijn.

4.5.5 Vlottende activa

Onder deze categorie zijn slechts de posten van de vlottende activa meegenomen die een voorspelbaar karakter kennen. Het betreft de voorraad gronden en de uitzettingen.

Voorraden

De verwachte grondvoorraad ultimo 2016 bedraagt € 67,7 miljoen, € 44,8 miljoen aan EHS-gronden, € 20,2 miljoen aan gronden voor IJsseldelta-Zuid en € 2,7 miljoen aan gronden voor de N340 / N377 / N48. In 2016 worden geen grondaankopen verwacht. Wel wordt verwacht in 2016 voor € 12,6 miljoen aan gronden te kunnen vervreemden.

Uitzettingen

Ultimo 2016 wordt verwacht dat er nog € 23,4 miljoen aan opgebouwde rente te ontvangen is. In 2016 zal een bedrag van € 38,3 miljoen aan rente binnen deze post worden opgebouwd (en € 40,8 miljoen aan couponrente worden ontvangen), maar dit gaat niet gepaard met een uitgaande geldstroom. Hierdoor is er geen sprake van een krediet.

4.5.6 Eigen vermogen

								(x € 1.000)
			mutaties	2016
	Saldo per				Saldo per	Saldo per	Saldo per	Saldo per
	1 januari		Rente		31 december	31 december	31 december	31 december
Naam van de reserve	2016	storting	0,20%	onttrekking	2016	2017	2018	2019
Algemene reserves
Algemene risicoreserve	42.969	26.542			69.511	69.511	69.511	69.511
Algemene reserve	122.696			102.025	20.671	17.671	17.671	17.671
Algemene reserve Kwaliteit van Overijssel	68.572	194.340		30.537	232.375	246.540	260.715	277.635
Algemene reserve grondzaken	78.212	4.818		10.000	73.030	70.209	67.243	64.257
Algemene reserve egalisatie plafond BCF	1.100	1.100			2.200	3.300	4.400	5.500
Algemene financieringsreserve	434.366			88.598	345.768	345.114	344.344	343.555
Totaal algemene reserves	747.915	226.800		231.160	743.555	752.345	763.884	778.129
Bestemmingsreserves
Reserve Europese programma's	11.692	26.174	23	4.034	33.855	33.863	33.871	33.879
Reserve Reconstructie	166			168	-2	-2	-2	-2
Reserve provinciale infrastructuur	21.728		246	9.712	12.262	5.056	2.543	2.661
Reserve waterwegen	3.831		172		4.003	4.183	4.371	4.568
Egalisatiereserve ILG	5				5	5	5	5
Reserve startersleningen	20				20	20	20	20
Reserve energiebesparing	3.257			2.450	807	807	807	807
Reserve herstructurering bedrijventerreinen	9.555				9.555	9.555	9.555	9.555
Reserve bodemsanering	29.589	7.193		4.807	31.975	34.150	35.256	36.362
Reserve ISV-3	39				39	39	39	39
Reserve uitvoering Kwaliteit van Overijssel	503.538	36.719		95.352	444.905	371.817	356.478	339.010
Reserve Energiefonds Overijssel	27				27	27	27	27
Uitvoeringsreserve EHS	183.545	75.250		67.553	191.242	180.054	144.756	115.136
Reserve risicoreservering RBT	5.700				5.700	5.700	5.700	5.700
Reserve afrekening pMJP/ILG	9.495			498	8.997	8.817	8.637	8.637
Reserve Verkeer en Vervoer		80.362		80.361	1	10.211	11.445	11.754
Totaal bestemmingsreserves	782.187	225.698	441	264.935	743.391	664.302	613.508	568.158
Totaal reserves	1.530.102	452.498	441	496.095	1.486.946	1.416.647	1.377.392	1.346.287

Soort	Algemene reserve (incl. risicoreserve).
Ingesteld op	Besluit PS/1989 van Provinciale Staten van Overijssel in 1989 betreffende ‘Uitgangspunten voor het te voeren reserve- en afschrijvingsbeleid en ontwikkeling rente zwevend geld’. Bij besluit van 18 februari 2015, kenmerk PS/2014/1051, is de naam van deze reserve gewijzigd van 'Saldireserve' in 'Algemene risicoreserve'.
Doel	Deze reserve vervult een belangrijke functie als buffer, om tegenvallers en risico’s op te kunnen vangen. In minder gunstige tijden kan deze gebruikt worden, of om een zekere continuïteit in het beleid te kunnen waarborgen, of om de mogelijkheid te hebben geleidelijk het bestaande beleid om te buigen.
Specifieke spelregels	De reserve behoort tot de algemene middelen. Aanwending is (binnen het doel van risicobuffer) voorbehouden aan Provinciale Staten.
Verwachte einddatum	N.v.t.
Bestedingsplan	Nee. Gelet op doel en spelregels van de reserve n.v.t.
Vrije ruimte	N.v.t.
Onderdeel weerstandsvermogen	€ 42.969.000. Gelet op doel en spelregels van de reserve behoort het volledige saldo tot de beschikbare weerstandscapaciteit.
Toelichting	Het saldo bedroeg vanaf de Monitor Overijssel 2013-I € 38 miljoen. Bij de besluitvorming over het Statenvoorstel "Optimale inrichting provinciale financiën", kenmerk PS/2014/1051, zijn in 2015 twee risico-oormerkingen van totaal € 5 miljoen uit de Algemene reserve overgeheveld naar deze reserve. In 2016 worden toevoegingen voorzien van totaal € 26,5 miljoen voor de risico's samenhangend met de te verstrekken garantstellingen voor breedband (toevoeging € 25,5 miljoen) en uitvoering van het Actieplan "Twente werkt!" (toevoeging € 1 miljoen). Het saldo wordt nader toegelicht in paragraaf 3.2 Weerstandsvermogen.

Soort	Algemene reserve (inclusief risicoreserve).
Ingesteld op	Besluit PS/2011/426 van Provinciale Staten van Overijssel op 13 juli 2011. Bij besluit van 18 februari 2015, kenmerk PS/2014/1051, is de naam van deze reserve gewijzigd van ' reserve Kracht van Overijssel' in 'algemene reserve Kracht van Overijssel'.
Doel	De middelen voor de investeringsimpuls als bepaald in het Hoofdlijnenakkoord 2011 - 2015, alsmede de aanvullende investeringsimpuls als bepaald in het Coalitieakkoord 'Overijssel werkt!', worden door Provinciale Staten gereserveerd in een algemene reserve ‘Kwaliteit van Overijssel’. De reguliere bevoegdheden voor deze reserve liggen bij Provinciale Staten. Voor de investeringsfasen ‘toelating’, ‘verkenning’ en ‘planvorming’ worden hieruit door Provinciale Staten voorbereidingsbudgetten beschikbaar gesteld. Indien Provinciale Staten besluiten een investering over te hevelen naar de ‘realisatiefase’, besluiten Provinciale Staten tevens de hiervoor benodigde middelen over te hevelen naar de reserve ‘uitvoering Kracht van Overijssel’.
Specifieke spelregels	De spelregels maken onderdeel uit van het begrotingswijzigingenbeleid.
Verwachte einddatum	Geen einddatum aangegeven
Bestedingsplan	Nee. Uit deze reserve worden geen bestedingen gefinancierd. Onttrekkingen aan deze reserve worden gestort in of de reserve uitvoering Kwaliteit van Overijssel of de Algemene reserve.
Vrije ruimte	-
Onderdeel weerstandsvermogen	-
Toelichting	Het totale investeringsvolume bedraagt bij deze begroting € 1.616 miljoen. Deze middelen worden aan de reserve toegevoegd uit de Algemene reserve en de saldi in de jaarschijven. Uit deze reserve worden slechts bedragen onttrokken door seperate besluitvorming in Provinciale Staten voor zover er voor de projecten binnen Kwaliteit van Overijssel voorbereidingsbudgetten of realisatiebudgetten benodigd zijn.

Soort	Algemene reserve.
Ingesteld op	Besluit PS/2012/275 van Provinciale Staten van Overijssel op 11 juli 2012.
Doel	Afdekken van het risico dat gepaard gaat met grondbezit voorzover dit buiten de projectbegrenzing ligt.
Specifieke spelregels	Door het instellen van een aparte reserve voor gronden worden de risico’s van gronden gescheiden van de financiële huishouding voor de overige provinciale taken. In de Algemene Reserve Grondzaken (ARG) worden de risico’s die gerelateerd zijn aan grondbezit afgedekt. De ARG maakt het mogelijk om éénduidig risico’s te beheersen die gepaard gaan met het provinciale grondbezit. De volgende risico´s zijn daarin het meest bepalend: • Risico waardeontwikkeling ten opzichte van inbrengwaarde (positief als negatief). • Risico tijdelijke exploitatie (Verliesgevende tijdelijke exploitatie leidt tot verliezen in de Voorraadrekening Gronden). • Risico tijd (langer tijdelijk exploiteren en beheer).
Verwachte einddatum	Geen einddatum aangegeven.
Bestedingsplan	Ja
Vrije ruimte	-
Onderdeel weerstandsvermogen	-
Toelichting	In de ILG periode 2007-2013 heeft de provincie Overijssel met rijksmiddelen in totaal € 90 miljoen aan gronden verworven. De ILG nieuw gronden worden, samen met ILG oud gronden, ingezet als dekking van de juridische verplichtingen verwerving en inrichting EHS (grond voor grond) en de Ontwikkelopgave Ecologische Hoofdstructuur (EHS) / Natura 2000. De beschikbare middelen ad € 90 miljoen voor ILG nieuw gronden zijn conform besluitvorming bij de monitor 2013-II toegevoegd aan de Algemene Reserve Grondzaken (ARG). Daarnaast wordt vanaf 2014 de opbrengst ILG oud gestort in de ARG, voor 2016 is hiervoor een bedrag van € 4,8 miljoen geraamd, de jaren daarna achtereenvolgens € 7,2 miljoen, € 7 miljoen en € 7 miljoen. Bij verkoop en doorleveringen van de gronden worden de inkomsten, conform het Statenvoorstel (PS/2013/412) Samen verder aan de slag met de EHS, onttrokken uit de ARG en gestort in de uitvoeringsreserve EHS. Bij de begroting 2015 is hiervoor jaarlijks, vanaf 2015, een bedrag begroot van € 10 miljoen. Daarnaast wordt ook het saldo op tijdelijk beheer jaarlijks toegevoegd c.q. onttrokken aan de algemene reserve grondzaken.

Soort	Algemene reserve.
Ingesteld op	Ingesteld bij de Perspectiefnota 2015 (PS/2014/340).
Doel	• Zekerstellen van de financiering van daartoe aangewezen activa. • Voorkomen van een noodzaak tot het aantrekken van vreemd vermogen voor deze activa en daarmee samenhangende structurele financieringslasten.
Specifieke spelregels	Toevoegingen worden gedekt uit onttrekkingen aan reserves, voorzieningen, bestaande budgetten, batige saldi in de begroting; dit alles ter afweging door Provinciale Staten. Onttrekkingen vinden alleen plaats voor duurzame waardeverminderingen of betreffen vrijval doordat het gefinancierde actief afgeschreven, afgelost of vervreemd is. Het plafond is het totaal van de voor vaste activa maximaal beschikbaar gestelde kredieten. In de reserve wordt een onderscheid gemaakt tussen het deel dat daadwerkelijk gebruikt wordt voor financiering van activa en het deel waarvoor nog activa aangetrokken zal worden.
Verwachte einddatum	Geen einddatum aangegeven. Totdat alle met deze reserve gefinancierde activa zijn afgestoten, volledig afgeschreven of volledig zijn voorzien.
Bestedingsplan	N.v.t.
Vrije ruimte	€ -
Onderdeel weerstandsvermogen	€ 50.000.000
Toelichting	Ultimo 2016 bedraagt de stand van de reserve € 345,8 miljoen. Deze stand is bedoeld voor de volgende activa: Deelneming Energiefonds 200.000 Deelneming Innovatiefonds 418 Deelneming Oost N.V. 10.234 Voorfinanciering A1 50.000 Voorfinanciering N35 5.000 Breedbandfonds 96 Deelneming BNG 199 Deelneming Vitens 91 Participatie Zuiderzeehaven 908 Deelneming Enexis 707 Deelneming Vordering op Enexis 19 Deelneming PBE 19 Deelneming CBL 47 Deelneming CSV 19 Lening energiebesparing Enschede 4.000 SVn startersleningen 25.649 SVn energieleningen 34.062 SVn MKB-energieleningen 8.000 Lening verplaatsing Stork 6.300 De onttrekkingen in 2016 hebben betrekking op de heroverwegingen van het Energiefonds (€ 50 miljoen) en het Breedbandfonds (33,9 miljoen), de geraamde toevoeging aan de Voorziening deelneming Innovatiefonds (€ 1,2 miljoen) en de verwachte aflossingen van de starters- en energieleningen (€ 3,5 miljoen). Meerjarig betreffen de onttrekkingen de verwachte aflossingen van de startersleningen. De bedragen voor het Energiefonds, het Innovatiefonds en het Breedbandfonds maken onderdeel uit van het weerstandsvermogen.

Soort	Bestemmingsreserve.
Ingesteld op	Besluit PS/2009/337 van Provinciale Staten van Overijssel op 13 mei 2009.
Doel	Uit de reserve worden kosten gedekt die gemaakt worden door cofinanciering van gemeentelijke subsidieregelingen en projecten van gemeenten en woningbouwcorporaties. Verder worden de subsidies voor onder andere gemeentelijke energieloketten en investeringspremies uit deze reserve gedekt. Tenslotte wordt de reserve ingezet ter dekking van de kosten van verstrekte duurzaamheidsleningen aan particulieren en leningen ten behoeve van energiebesparende maatregelen aan ondernemingen, stichtingen, verenigingen en kerkgenootschappen.
Specifieke spelregels	Het verstrekken van energieleningen vindt plaats in de jaren 2009 - 2015. De leningen hebben een looptijd van 15 jaar voor particulieren, 10 jaar voor stichtingen, verenigingen en kerkgenootschappen en 5 jaar voor ondernemingen. Er wordt geen rente aan de reserve toegevoegd. De toegerekende rente aan de verstrekte leningen (rente omslag), de rekening-courant rente en de beheerskosten SVN worden gedekt uit de reserve. De ontvangen rente op leningen wordt erin gestort.
Verwachte einddatum	31 december 2029. De leningen hebben verschillende looptijden, afhankelijk van de soort aanvrager
Bestedingsplan	Ja
Vrije ruimte	€ 3 miljoen. Bestemd voor cofinanciering nog komende gemeentelijke subsidieaanvragen.
Onderdeel weerstandsvermogen	€ 350.000
Toelichting	De stortingen in de reserve betreffen de ontvangen rentebaten van de leningen. De onttrekkingen zijn enerzijds de dekking van te verstrekken subsidies aan gemeenten en woningbouwcorporaties. Anderzijds hebben de onttrekkingen betrekking op de dekking van rente- en beheerskosten.

Soort	Egalisatiereserve.
Ingesteld op	Besluit PS/2010/877 van Provinciale Staten van Overijssel op 3 november 2010.
Doel	Dit investeringsbudget is bestemd voor toedeling aan gemeenten ten behoeve van de uitvoering van activiteiten in het kader van het gemeentelijk beleid voor stedelijke vernieuwing.
Specifieke spelregels	Bij beschikking van het Ministerie voor Wonen Wijken en Integratie is in het kader van Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing (ISV) voor 2010 - 2014 aan de provincie Overijssel een budget toegekend van in totaal € 15 miljoen. Dit investeringsbudget is bestemd voor toedeling aan gemeenten ten behoeve van de uitvoering van activiteiten in het kader van het gemeentelijk beleid voor stedelijke vernieuwing. Voor de rijksbijdrage is de doeluitkering ISV-3 ingesteld, waarin de ontvangen bijdragen gestort worden. In de meicirculaire 2010 is aangegeven dat voor ISV-3 2010 - 2014 de doeluitkering per 2011 wordt omgezet naar een storting in het provinciefonds. De doeluitkering ISV-3 is opgeheven. Teneinde de ontwikkelingen in het bestedingsritme over de jaren 2010 - 2014 te reguleren is bij de begroting 2011 de reserve ISV-3 2010 - 2014 ingesteld. Indien de bestedingen in enig jaar achterblijven zal het restant van het budget gestort worden in de reserve ISV-3 2010 - 2014, waardoor de middelen beschikbaar blijven waarvoor de specifieke rijksbijdrage is verstrekt. Voor de bestemming: uitvoering van activiteiten in het kader van het gemeentelijk beleid voor stedelijke vernieuwing.
Verwachte einddatum	31-12-2015
Bestedingsplan	Subsidieregeling Paragraaf 5.8 Kwaliteit stedelijke leefomgeving.
Vrije ruimte	-
Onderdeel weerstandsvermogen	-
Toelichting	Naar verwachting is de reserve ultimo 2015 uitgeput. Zodra dat het geval is, wordt de reserve opgeheven.

Soort	Bestemmingsreserve.
Ingesteld op	Besluit PS/2012/275 van Provinciale Staten van Overijssel op 11 juli 2012.
Doel	In de Programmatische Aanpak Stikstof zijn maatregelen opgenomen die noodzakelijk zijn om de neerslag van stikstof uit onder andere landbouw, verkeer en industrie te verminderen. Dat zijn vooral landelijke, generieke maatregelen. Daarnaast worden in de Programmatische Aanpak Stikstof maatregelen opgenomen die gebieden minder gevoelig maken voor de uitstoot van stikstof. Dat zijn vooral gebiedsspecifieke inrichtingsmaatregelen, zoals het verwijderen van de aanwezige stikstofvoorraad door maaien, plaggen, of afgraven of het plaatselijk aanpassen van de waterstand. De Programmatische Aanpak Stikstofreserve moet de juridische en financiële borging bieden om vergunningen te kunnen verlenen voor nieuwe economische activiteiten, voor zover deze tot extra uitstoot van stikstof leiden. Via besluit PS/2013/412 is deze bestemmingsreserve hernoemd in Reserve uitvoering ecologische hoofdstructuur. Hierin zijn nu de beschikbare middelen (rijksbijdragen, opbrengst grond-voor-grond, provinciale middelen) ondergebracht voor de realisatie van de gehele ecologische hoofdstructuur, inclusief de ontwikkelopgave Natura 2000 / Programmatische Aanpak Stikstof en het natuurbeheer.
Specifieke spelregels	In het Statenbesluit PS/2013/412 en PS/2014/62 zijn de spelregels voor deze reserve bepaald.
Verwachte einddatum	31 december 2032
Bestedingsplan	Ja
Vrije ruimte	-
Onderdeel weerstandsvermogen	-
Toelichting	Op basis van het Statenbesluit PS/2014/62 zijn ramingen opgenomen voor het realiseren van de ontwikkelopgave EHS en het beheer. Deze ramingen zijn, waar nodig, op basis van besluitvorming geactualiseerd.

4.5.7 Voorzieningen

								(x € 1.000)
			mutaties	2016
	Saldo per		instand-		Saldo per	Saldo per	Saldo per	Saldo per
	1 januari		houdings-		31 december	31 december	31 december	31 december
Naam van de voorziening	2016	storting	bijdrage	onttrekking	2016	2017	2018	2019
Reguliere voorzieningen
Voorziening natuurbeleidsplan	1.713	1.565		1.656	1.622	1.531	1.440	1.349
Voorziening Algemene pensioenwet politieke ambtsdragers	6.724	450		285	6.889	7.071	7.250	7.429
Voorziening resultaten gebiedsexploitaties	15.327				15.327	15.327	15.327	15.327
Voorziening besteding grondwaterheffing	805	855		1.095	565	337	87
Voorziening grondbezit
Voorziening beheer en onderhoud N340 / N48
Voorziening beheer en onderhoud provinciale infrastructuur		17.377		16.277	1.100	3.700	4.800	5.900
Voorziening reorganisatie	7.455			873	6.582	5.650	4.757	3.864
Subtotaal reguliere voorzieningen	32.024	20.247		20.186	32.085	33.616	33.661	33.869
Gesaldeerde voorzieningen
Voorziening lening Stichting WMC	500				500	500	500	500
Voorziening participatie HMO	25.930				25.930	25.930	25.930	25.930
Voorziening afwikkeling verkoop Essent \| ESCROW	103				103	103	103	103
Voorziening ontwikkeling aardwarmte Koekoekspolder	4.783				4.783	4.783	4.783	4.783
Voorziening lening Warmtenet Hengelo	1.800				1.800	1.800	1.800	1.800
Voorziening lening Biorights Hardenberg	1.000				1.000	1.000	1.000	1.000
Voorziening lening Empyro Hengelo	3.000				3.000	3.000	3.000	3.000
Voorziening verplaatsing Stork Hengelo	13.838				13.838	13.838	13.838	13.838
Voorziening deelneming Innovatiefonds Overijssel	15.722	1.200			16.922	16.922	16.922	16.922
Voorziening waarderisico ILG opstallen en gronden	6.667				6.667	6.667	6.667	6.667
Voorziening afwikkeling verkoop Attero \| ESCROW	750				750	750	750	2
Voorziening lening Sanderink Technology Centre	10.000				10.000	10.000	10.000	10.000
Voorziening dubieuze debiteuren	2.112				2.112	2.112	2.112	2.112
Voorziening revolving fund grondvoorraad	344				344	344	344	344
Subtotaal gesaldeerde voorzieningen	86.549	1.200			87.749	87.749	87.749	87.001
Totaal voorzieningen	118.573	21.447		20.186	119.834	121.365	121.410	120.870

Soort	Risicovoorziening.
Ingesteld op	De voorziening is ingesteld met het besluit PS/2009/975 van Provinciale Staten op 18 november 2009, na splitsing van Essent en verkoop van het productie- en leveringsbedrijf van Essent.
Doel	Bij een verkooptransactie van deze omvang is het gebruikelijk extra zekerheden en garanties te verstrekken tot een bepaald bedrag. Dit bedrag wordt in ESCROW gestort en uitgekeerd aan de koper - als het gedefinieerde risico optreedt - en / of de verkoper aan het eind van de afgesproken looptijd van de ESCROW. Voor deze transactie is bepaald dat er € 800 miljoen ten laste van de verkoopsom in ESCROW gestort moet worden. Met deze storting ontstaat een vordering van dezelfde omvang op de Verkoop vennootschap B.V., het daarvoor opgerichte SPV. Ons aandeel in deze vordering bedraagt € 149,75 miljoen. Omdat het bedrag in ESCROW een risico vertegenwoordigt, is het - in overeenstemming met de uniforme gedragslijn - nodig de vordering en ons aandeel in de SPV (totaal € 149,75 miljoen) volledig te voorzien.
Specifieke spelregels	n.v.t.
Verwachte einddatum	Begin 2016, omdat de termijn van de ESCROW op 30 september 2015 afloopt.
Bestedingsplan	Nee.
Vrije ruimte	-
Onderdeel weerstandsvermogen	-
Toelichting	In 2011 is op de vordering € 67 miljoen voldaan en de voorziening hiermee verlaagd. In 2015 loopt de periode af waarbinnen claims ingediend kunnen worden en zal de voorziening begin 2016 aangewend worden voor afboeking van de resterende vordering van € 82,7 miljoen, geheel vrijvallen of voor combinatie van beide gebruikt worden. Vooralsnog gaan wij er nog steeds vanuit dat de voorziening in 2016 aangewend wordt voor het afboeken van de gehele vordering. Gelet op de complexiteit van de afwikkeling wordt nu voorzien dat de afwikkeling begin 2016 zal plaatsvinden, in plaats van eind 2015, zoals eerder gemeld is.

Soort	Risicovoorziening.
Ingesteld op	De voorziening is door Gedeputeerde Staten ingesteld bij Monitor Overijssel 2013-II. Provinciale Staten is hierover in kennis gesteld via het statenvoorstel Monitor Overijssel 2013-II (PS/2013/820).
Doel	Provincie Overijssel stimuleert innovatie en versterkt de regionaal economische structuur in Overijssel. Fondsen voor innovatie zijn hiervoor een belangrijk instrument. Provinciale Staten van Overijssel hebben in december 2012 de kaderstelling voor het Innovatiefonds Overijssel vastgesteld (PS/2012/945). Gedeputeerde Staten heeft, omwille van ontwikkelingen in de markt, besloten een tijdelijke regeling te treffen van in totaal € 17,5 miljoen om per direct te kunnen starten met het Innovatiefonds Overijssel. Zie ook de Statenbrief ‘Proces Innovatiefonds Overijssel’ (PS/2013/470). Gegeven het risicoprofiel van de partijen / businesscases waaraan de leningen worden verstrekt, gevoegd bij de revolverende aanwending van de middelen binnen de regeling c.q. fonds in oprichting, hebben Gedeputeerde Staten besloten een risicovoorziening te treffen. De hoogte van de voorziening zal fluctueren, gelijk aan de hoogte van de uitstaande geldleningen.
Specifieke spelregels	N.v.t.
Verwachte einddatum	Nog niet bekend. Het voornemen bestaat tot oprichting van het Innovatiefonds B.V. Naar verwachting besluiten Provinciale Staten hierover in het najaar van 2015/ voorjaar 2016. Als dan, wordt voorgesteld om de leningen over te hevelen naar dit fonds. De looptijd van het fonds c.q. verstrekte leningen zal de einddatum van de voorziening bepalen.
Bestedingsplan	Nee.
Vrije ruimte	-
Onderdeel weerstandsvermogen	-
Toelichting	Het verloop van de voorziening laat zich moeilijk voorspellen. Het verloop van de stortingen is afhankelijk van de hoeveelheid geld die daadwerkelijk uitstaat op enig moment. Dat is niet per definitie gelijk aan het bedrag waarvoor geldleenovereenkomsten zijn gesloten. Partijen kunnen het krediet namelijk in tranches uitvragen en doen dat ook om onnodige rentekosten te vermijden. Wanneer middelen worden uitgeleend, zal de risicovoorziening gelijktijdig worden opgehoogd. Voor 2016 is hiervoor € 1,2 miljoen geraamd.

Soort	Risicovoorziening.
Ingesteld op	Bij het Jaarverslag van 2011, gewijzigd bij de Begroting 2016 (zie PS/2015/687).
Doel	Het Bureau Beheer landbouwgronden heeft in de ILG periode 2007 - 2013 in opdracht van de provincie gronden en opstallen gekocht ten behoeve van de realisatie van de EHS- en landbouwdoelen. Eind 2011 heeft de provincie een vordering op het BBL van circa € 105 miljoen. Deze vordering betreft de aankoop van gronden (circa € 86 miljoen) en van gebouwen (circa € 19 miljoen). Met de afspraken in het Decentralisatie Akkoord Natuur kan de grondwaarde vrijwel geheel worden gedekt met de te ontvangen rijksbijdrage voor de ILG periode 2007 t/m 2010. Met betrekking tot de waardering van de gebouwen is er, mede door de actuele marktomstandigheden, sprake van een waarderingsrisico. Om deze risico’s af te dekken is besloten een voorziening te treffen van € 5,9 miljoen. Deze voorziening zal worden aangesproken indien de verkoopwaarde van de opstallen lager ligt dan de historische aankoopwaarde.
Specifieke spelregels	Het afdekken van waarderingsrisico op ILG bezit, het betreft hier opstallen en gronden die buiten de EHS begrenzing liggen.
Verwachte einddatum	Waarschijnlijk 31/12/2018, e.e.a. afhankelijk van de verkoop van de (ILG) opstallen en gronden.
Bestedingsplan	Ja.
Vrije ruimte	-
Onderdeel weerstandsvermogen	-
Toelichting	Het afdekken van waarderingsrisico op het ILG bezit, opstallen en gronden buiten de EHS begrenzing, wordt jaarlijks bij het opstellen van het jaarverslag bepaald, vandaar geen begrote mutaties.

Soort	Egalisatievoorziening
Ingesteld op	Besluit PS/2012/832 van Provinciale Staten van Overijssel op 21 november 2012. Besluit PS/2014/897 van Provinciale Staten van Overijssel op 10 december 2014.
Doel	De voorziening is ingesteld naar aanleiding van de besluitvorming over de herinrichting van de N34. Besloten is om een voorziening in te stellen waar niet eerder dan in 2017 € 1,5 miljoen gestort zal worden ter dekking van additionele beheer- en onderhoudskosten als gevolg van de areaaluitbreiding N34. Bij de perspectiefnota 2015 is besloten voor het structurele integrale beheer en onderhoud van wegen, waterwegen en kunstwerken vanaf 2016 structureel € 1,8 miljoen in de voorziening te storten, bestaande uit € 1 miljoen voor wegen, € 0,3 miljoen voor waterwegen en € 0,5 miljoen voor kunstwerken. In december 2014 hebben Provinciale Staten het (integrale) beheerplan infrastructurele kapitaalgoederen 2016-2019 vastgesteld voor het gehele provinciale infra areaal. In dit besluit is tevens de afstorting van beheer- en onderhoudsbudgetten voor niet-jaarlijks onderhoud naar de voorziening Beheer en onderhoud provinciale infrastructuur vanaf 2016 geregeld.
Specifieke spelregels	n.v.t.
Verwachte einddatum	Geen einddatum.
Bestedingsplan	Beheerplan infrastructurele kapitaalgoederen 2016-2019.
Vrije ruimte	-
Onderdeel weerstandsvermogen	-
Toelichting	Met ingang van 2016 wordt jaarlijks structureel € 16,3 miljoen in de voorziening Beheer en Onderhoud Provinciale infrastructuur gestort. Bij de Perspectiefbrief 2016 is besloten om in de jaren 2016 t/m 2019 incidenteel een aanvullend bedrag van € 1,1 miljoen in de voorziening te storten vanwege de strengere eisen in het bouwbesluit 2012 voor kunstwerken. Op basis van het beheerplan infrastructurele kapitaalgoederen 2016-2019 is vanaf 2016 vooralsnog een jaarlijkse onttrekking geraamd van € 16,3 miljoen.

Soort	Egalisatievoorziening.
Ingesteld op	De voorziening is ingesteld bij de Perspectiefbrief 2012. De reserve grondwaterbeheer is op dat moment omgezet in een voorziening. De tariefvaststelling geldt per 1-1-2010 PS/2009/1021. Tegelijk met deze Begroting wordt het Statenvoorstel van de Belastingverordening aangebracht voor de tariefvaststelling per 01.01.2016.
Doel	Het doel is om fluctuaties tussen de inkomsten en de uitgaven te verevenen. Door het Rijk is expliciet aangegeven, dat de opbrengst uit heffingen slechts alleen voor de genoemde wettelijke doeleinden mag worden aangewend. Bepaald is dat eventuele overschotten niet naar de algemene middelen mogen toevloeien, maar in de voorziening blijven. Hiermee worden fluctuaties in de heffingstarieven voorkomen.
Specifieke spelregels	Op grond van artikel 7.7, 1e lid van de Waterwet is de provincie Overijssel bevoegd een heffing in te stellen ter dekking van door de provincie te maken kosten betrekking hebbend op het grondwaterbeleid. De opbrengsten van deze heffing dienen uitsluitend besteed te worden aan de in de wet genoemde doelen. Gelet op de verplichte bestedingsrichting van de heffing en genoemde vrijheid in het beschikbaar houden van de middelen is de reserve grondwaterbeheer in 2011 omgezet in een voorziening. Op grond van het BBV worden de kosten voor grondwaterbeheer, de personeelsgebonden kosten en de kapitaallasten van het grondwatermeetnet ten laste gebracht van de voorziening. De grondwaterheffingen worden als baat begroot. Onderuitputting op deze posten zal jaarlijks in de voorziening worden gestort, overschrijding zal leiden tot een belasting van de voorziening.
Verwachte einddatum	Geen einddatum bepaald.
Bestedingsplan	Ja. Statenbesluit PS/2009/1021. Tegelijk met deze Begroting wordt het Statenvoorstel van de Belastingverordening aangebracht voor de tariefvaststelling per 01.01.2016.
Vrije ruimte	-
Onderdeel weerstandsvermogen	-
Toelichting	Met ingang van 1-1-2016 geldt de nieuwe tariefvasttstelling. Bij het vaststellen van de nieuwe tarieven is rekening gehouden met de te verwachte bestedingen en opbrengsten in de periode waarvoor het tarief geldt. Deze verwachte bestedingen houden onder andere verband met werken aan veilige en duurzame drinkwatervoorziening, het meetnet grondwater, schade grondwateronttrekkingen, werkprogramma Zoetwatervoorziening Oost-Nederland en overige uitgaven voor uitvoering van het provinciaal grondwaterbeleid. De voorziening wordt gevoed door de grondwaterheffing, de geraamde inkomst bedraagt jaarlijks circa € 1,1 miljoen. Het saldo van de voorziening zal in 2016 naar verwachting met € 0,3 miljoen afnemen. Bij voortzetting van het bestaande beleid zal de voorziening bij realisatie van de huidige geraamde stortingen en onttrekkingen in ieder geval tot en met 2018 toereikend zijn.

Soort	Voorziening middelen derden.
Ingesteld op	Provinciale staten heeft in 1992 de bestemmingsreserve ter realisatie van het Natuurbeleidsplan (ecologische hoofdstructuur) ingesteld. Hiervoor is door de provincies en het Rijk een convenant getekend, het zogenoemde IPO-LNV convenant. Met ingang van 2004 is in het kader van het BBV de reserve een voorziening geworden.
Doel	In het convenant zijn afspraken gemaakt en financiële regelingen vastgelegd die gericht zijn op de realisatie van het Natuurbeleidsplan. Op basis van het convenant worden voor de uitvoering van taken op het gebied van het natuurbeleid bedragen in de uitkering van het Provinciefonds opgenomen (integratieartikel) voor de verwerving en inrichting van relatienota reservaatgebieden (2e fase EHS) en natuurontwikkelingsprojecten.
Specifieke spelregels	Naast de bijdragen aan het Groenfonds zijn de bestedingen specifiek bestemd voor aankoop en inrichting van natuurterreinen.
Verwachte einddatum	De jaarlijkse rijksbijdrage (geïntegreerd in de uitkering uit het provinciefonds) is voor onbepaalde tijd afgesproken. De provincie heeft samen met de andere provincies de laatste aflossingsdatum van de convenantsleningen vooralsnog op 31-12-2023 vastgesteld. De uitloop die mogelijk is op basis van de (in principe eeuwigdurende) afspraak tussen Rijk en provincie vormt een buffer voor onvoorziene omstandigheden.
Bestedingsplan	Ja.
Vrije ruimte	-
Onderdeel weerstandsvermogen	-
Toelichting	In 2016 zullen de bovengenoemde convenantsmiddelen worden toegevoegd aan de voorziening. De besteding ten laste van de voorziening zal € 1,7 miljoen bedragen. Dit betreft de jaarlijkse bijdrage aan het Groenfonds ter dekking van aflossingsverplichtingen en renteverplichtingen op opgenomen geldleningen voor grondaankopen op basis van bovengenoemd convenant. De stand van de voorziening per ultimo 2016 zal naar verwachting € 1,6 miljoen bedragen. Deze resterende middelen moeten conform de convenantsafspraken aangewend worden voor het realiseren van de ecologische hoofdstructuur.

4.5.8 Vaste schulden

Vanaf 2016 hebben wij geen langlopende leningen meer. Gelet op de liquiditeitsprognose zullen in de komende periode geen nieuwe leningen worden opgenomen.
Het saldo aan vaste schulden betreft uitsluitend door ons ontvangen waarborgsommen ter zekerstelling van naleving van opgelegde voorwaarden (voornamelijk bij ontgrondingen).

4.5.9 Doeluitkeringen

								(x € 1.000)
			mutaties	2016
	Saldo per				Saldo per	Saldo per	Saldo per	Saldo per
	1 januari		Rente		31 december	31 december	31 december	31 december
Naam van de doeluitkering	2016	storting	0,20%	onttrekking	2016	2017	2018	2019
Doeluitkering jeugdzorg
Brede doeluitkering verkeer en vervoer	13.424				13.424	13.424	13.424	13.424
Doeluitkering verbetering N34
Doeluitkering Europese programma's
Doeluitkering geluidssanering NaNOV
Subtotaal nog te ontvangen doeluitkeringen	13.424				13.424	13.424	13.424	13.424
Doeluitkering jeugdzorg	8.433				8.433	8.433	8.433	8.433
Brede doeluitkering verkeer en vervoer	50.809				50.809	50.809	50.809	50.809
Doeluitkering verbetering N34	13.828		622		14.450	12.815	617	645
Doeluitkering Europese programma's	364		1		365	366	367	368
Doeluitkering geluidssanering NaNOV	182	820		1.432	-430	-31
Subtotaal vooruitontvangen doeluitkeringen	73.616	820	623	1.432	73.627	72.392	60.226	60.255
Doeluitkering jeugdzorg	8.433	0	0	0	8.433	8.433	8.433	8.433
Brede doeluitkering verkeer en vervoer	37.385	0	0	0	37.385	37.385	37.385	37.385
Doeluitkering verbetering N34	13.828	0	622	0	14.450	12.815	617	645
Doeluitkering Europese programma's	364	0	1	0	365	366	367	368
Doeluitkering geluidssanering NaNOV	182	820	0	1.432	-430	-31	0	0
Totaal doeluitkeringen	60.192	820	623	1.432	60.203	58.968	46.802	46.831

Soort	Doeluitkering.
Ingesteld op	Bij besluit van PS/2008/630 is de voorziening Jeugdzorg opgeheven. Op grond van het BBV worden de niet bestede rijksmiddelen op de balans verantwoord onder de overlopende passiva.
Doel	Met ingang van 2001 hebben de ministeries van Justitie en Volksgezondheid, Welzijn en Sport in de verleningsbeschikking de eis gesteld dat de doeluitkeringen Bureau Jeugdzorg en Jeugdzorgaanbod via een voorziening in het Jaarverslag van de provincie moet worden verantwoord. In de loop van 2006 heeft het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport de verantwoording van beide doeluitkeringen samengevoegd in één voorgeschreven verantwoordingsformat. Hierin is voorgeschreven de middelen die in enig jaar niet tot besteding zijn gekomen te storten in één egalisatiereserve jeugdzorg. Bij Statenbesluit van 11 april 2007 (PS/2007/151) zijn de voorzieningen Bureau Jeugdzorg en Jeugdzorgaanbod samengevoegd tot één voorziening Jeugdzorg. In 2008 is de voorziening omgezet in een doeluitkering.
Specifieke spelregels	Op grond van het tijdelijke besluit uitkeringen Jeugdzorg zijn de in enig jaar niet bestede gelden geoormerkt voor besteding in de jeugdzorg. Op grond van dit besluit is eveneens voorgeschreven dat de over de niet bestede middelen genoten rente beschikbaar moet zijn voor de realisatie van de doeleinden in de jeugdzorg.
Verwachte einddatum	Na definitieve vaststelling Rijksdoeluitkering Jeugdzorg. Dit is in ieder geval t/m 2015.
Bestedingsplan	Het restant van de doeluitkering moet terug betaald worden aan het Rijk.
Vrije ruimte	-
Onderdeel weerstandsvermogen	-
Toelichting	De verantwoording over de verleende subsidies 2014 zullen in de loop van 2015 binnenkomen. De resultaten hiervan zullen via de SISA bijlage bij het Jaarverslag worden gerapporteerd aan het Rijk.

Soort	Doeluitkering.
Ingesteld op	Besluit PS/2005/14 van Provinciale Staten van Overijssel op 20 september 2005.
Doel	De Wet brede doeluitkering verkeer en vervoer is in 2005 in werking getreden. Met deze wet wordt beoogd om een belangrijke verbetering te bereiken in de realisering van het verkeer- en vervoerbeleid op regionaal niveau in samenhang met dat op landelijk niveau. Uitgangspunt is dat het regionale niveau zelf een integrale afweging kan maken van maatregelen en de daarvoor in te zetten middelen. De diverse geldstromen op het gebied van verkeer en vervoer, die van het Rijk naar de decentrale overheden gaan, worden met de komst van de Wet brede doeluitkering verkeer en vervoer gebundeld en ontschot. Deze rijksbijdrage is bestemd voor de voorbereiding en uitvoering van het provinciale verkeer- en vervoerbeleid. De provincie krijgt ruimte om integrale afwegingen te maken, maatwerkoplossingen uit te werken en prioriteiten te stellen (in tijd en uitgavencategorieën). De provincie overlegt daarover met gemeenten en andere belanghebbende. De afschaffing van de Wet Gemeenschappelijke Regelingen+ per 1-1-2015 heeft tot gevolg dat taken en bevoegdheden zijn overgenomen van de Regio Twente. Het gaat daarbij om de verantwoordelijkheid voor het regionaal mobiliteitsbeleid, de verantwoordelijkheid voor het regionaal openbaar vervoer in Twente en de taak van verdeling van het huidige Twentse deel van de structurele Wet brede doeluitkering verkeer en vervoer-inkomsten.
Specifieke spelregels	De doeluitkering wordt gevoed met de jaarlijkse rijksbijdrage voor de Wet brede doeluitkering verkeer en vervoer. De lasten van de Wet brede doeluitkering verkeer en vervoer-projecten worden jaarlijks ten laste van de doeluitkering gebracht. Omdat de jaarlijkse Wet brede doeluitkering verkeer en vervoer-rijksbijdrage niet toereikend is om de Wet brede doeluitkering verkeer en vervoer-uitgaven (die voornamelijk uit openbaar vervoer exploitatielasten bestaan) te dekken, zijn via PS besluit PS/2013/865 de kaders vastgesteld voor de herijking Openbaar Vervoer-tactiek. De herijking Openbaar Vervoer-tactiek heeft als doel het realiseren van een begrotingsevenwicht in 2018, waarvoor Provinciale Staten voor de jaren 2015 - 2018 een ombouwbudget voor het Openbaar Vervoer beschikbaar heeft gesteld van € 30 miljoen. Aanvullend is er voor de jaren 2015 - 2017 jaarlijks € 2 miljoen beschikbaar gesteld om een goede oplossing voor de onderkant van de markt te kunnen ontwikkelen.
Verwachte einddatum	01-01-2016
Bestedingsplan	Ja
Vrije ruimte	-
Onderdeel weerstandsvermogen	De doeluitkering bevat een risicobuffer van € 13 miljoen om tekorten mee op te vangen in het openbaar vervoer.
Toelichting	Met ingang van 2016 schaft het Rijk de 'Brede doeluitkering Verkeer en Vervoer' af. Daar komt een decentralisatieuitkering verkeer en vervoer, dat via het provinciefonds loopt, voor in de plaats. Dit volgt uit de Wet afschaffing plusregio’s (Tweede Kamer 2012-2013, 33 659 nr. 2). Het saldo van de doeluitkering bestaat thans uit de middelen voor West Overijssel en Twente. Hier drukken nog verplichtingen op die in het verleden zijn aangegaan. Wanneer hier betalingen uit volgen, zullen deze middelen aan de doeluitkering worden onttrokken. Vooralsnog zijn die nog niet voorzien in 2016.

Soort	Risicoreserve
Ingesteld op	Besluit PS/2015/149 van Provinciale Staten van Overijssel op 1 juli 2015.
Doel	Reserve ter dekking van verliezen op de grondexploitatie van het Regionaal Bedrijventerrein Twente, die het verlies op de vastgestelde grondexploitatie te boven gaan.
Specifieke spelregels
Verwachte einddatum	Totdat de grondexploitatie van het RBT wordt gesloten.
Bestedingsplan	Conform grondexploitatie.
Vrije ruimte	-
Onderdeel weerstandsvermogen	-
Toelichting	Gezien de ontwikkelingen van de grondexploitatie van het XL Businesspark de afgelopen jaren heeft u voorzichtigheidshalve naast de voorziening “resultaten grondexploitaties” een “reserve risicoreservering RBT” gevormd van € 5,7 miljoen. Uit deze reserve kunnen dan dotaties plaatsvinden aan de voornoemde voorziening wanneer de verliezen verder oplopen. Hiermee is dan voor langere duur de dekking geregeld.

Soort	Bestemmingsreserve
Ingesteld op	Besluit PS/2015/149 van Provinciale Staten van Overijssel op 1 juli 2015.
Doel	Deze reserve is bestemd voor de afronding van de pMJP / ILG projecten en overige risico's.
Specifieke spelregels
Verwachte einddatum	2018
Bestedingsplan	Ja
Vrije ruimte	-
Onderdeel weerstandsvermogen	-
Toelichting	De begrote onttrekking heeft betrekking op de afronding van de ILG/pMJP projecten. Dit conform het besluit PS/2014/764 Financiële afronding ILG/pMJP en PS/2015/150 Jaarverslag 2014 Resultaatbestemmingen.

Soort	Risicovoorziening
Ingesteld op	Besluit PS/2010/1152 van Provinciale Staten van Overijssel op 1 december 2010.
Doel	Het gaat hier om een voorziening voor verplichtingen en risico’s vanuit gebiedsexploitaties. Op grond van het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) artikel 44, moet een voorziening worden gevormd 'wegens op de balansdatum bestaande risico’s terzake van bepaalde te verwachten verplichtingen of verliezen waarvan de omvang redelijkerwijs is te schatten'.
Specifieke spelregels	Zie besluit PS/2010/1152.
Verwachte einddatum	Deze is afhankelijk van de jaarlijkse actualisering van grondexploitaties
Bestedingsplan	Deze voorziening wordt opgebouwd ter afdekking van het negatieve exploitatieresultaat van de gebiedsexploitaties
Vrije ruimte	-
Onderdeel weerstandsvermogen	-
Toelichting	Betreft een voorziening voor de deelname in het negatieve resultaat van de grondexploitaties Regionaal Bedrijventerrein Twente en ADT. Deze voorziening wordt jaarlijks bij de jaarrekening geactualiseerd op basis van de herziene grondexploitaties.

Algemene risicoreserve

Algemene reserve

Algemene reserve Kwaliteit van Overijssel

Algemene reserve grondzaken

Algemene reserve egalisatie plafond BCF

Algemene financieringsreserve

Reserve Europese programma's

Reserve Reconstructie

Reserve Provinciale Infrastructuur

Reserve Waterwegen

Egalisatiereserve ILG

Reserve Startersleningen

Reserve energiebesparing

Reserve herstructurering bedrijventerreinen

Reserve bodemsanering

Reserve ISV-3

Reserve Energiefonds Overijssel

Reserve uitvoering ecologische hoofdstructuur

Reserve Uitvoering Kwaliteit van Overijssel

Reserve risicoreservering Regionaal Bedrijventerrein Twente

Reserve afrekening pMJP / ILG

Reserve Verkeer en Vervoer

Voorziening Lening Stichting WMC

Voorziening Participatie HMO

Voorziening Afwikkeling verkoop Essent | ESCROW

Voorziening Ontwikkeling aardwarmte Koekoekspolder

Voorziening Lening Warmtenet Hengelo

Voorziening Lening BioRights Hardenberg

Voorziening Lening Empyro

Voorziening Verstrekte lening Stork

Voorziening Deelneming Innovatiefonds Overijssel

Voorziening Waarderisico ILG opstallen en gronden.

Voorziening Afwikkeling verkoop Attero | ESCROW

Voorziening Lening Sanderink Technology Centre

Voorziening Dubieuze debiteuren

Voorziening Algemene pensioenwet politieke ambtsdragers

Voorziening Beheer en onderhoud N340 / N48

Voorziening Beheer en onderhoud provinciale infrastructuur

Voorziening Besteding grondwaterheffing

Voorziening Grondbezit

Voorziening Natuurbeleidsplan

Voorziening Reorganisatie

Voorziening Resultaten gebiedsexploitaties

Voorziening Revolving Fund grondvoorraad

Doeluitkering Jeugdzorg.

Brede doeluitkering verkeer en vervoer.

Doeluitkering Verbetering N34.

Doeluitkering Europese programma's.

Doeluitkering Geluidssanering NaNOV.